Joris Wiegersma is sinds vorig zomer landschapsconciërge voor ons landgoed Oud Zandbergen. De hoogste tijd om hem aan onze lezers voor te stellen. Bij het gesprek is ook landgoedbeheerder Heidi Moorman aanwezig. Samen proberen ze het landgoed elk jaar weer een stukje mooier te maken en in de oude stijl te herstellen.
Kun je Joris iets over je achtergrond vertellen?
‘Ik heb muziekwetenschappen gestudeerd, maar uiteindelijk ben ik meubelmaker geworden. In deze business heb je werkweken van 60 uur en dat was ik na een tijdje wel zat. Ik werkte onder andere bij het Archeon en Ventje Campers. Bij deze laatste werkgever werd mijn contract niet verlengd.’
Heidi herinnert zich nog goed hoe de sollicitatieprocedure voor de conciërge verliep. Er waren twee sollicitaties, maar HRM-medewerker Frank van den Emd stelde voor in de database van het UWV naar kandidaten te zoeken. Zo vond hij Joris. ‘Frank zei toen: ik denk dat ik een geschikte kandidaat gevonden heb. En dat klopte helemaal.’
En wat vind je tot nu toe van je baan?
‘Voor mij is dit een droomplek om te werken. Tijdens het gesprek hebben we het natuurlijk gehad wat er allemaal komt kijken op zo’n landgoed. Daar wil ik graag mijn steentje aan bijdragen. Ik ben eigenlijk de handen en voeten van Heidi. We zorgen samen dat het landgoed onder leiding van penningmeester Rozita Panneflek-Reymond goed draait en onderhouden blijft.’
Heidi: ‘We hebben bewust gekozen voor de term landgoedconciërge. De doorsnee conciërge zit meestal in een pand. Joris is ook heel veel buiten op het landgoed bezig.’
Wat is er allemaal gebeurd op het landgoed sinds vorig zomer?
Joris: ‘Het is allereerst een fantastische baan. Ik leer heel veel, omdat ik nog nooit conciërge geweest ben. We hebben een begin gemaakt met de moestuin, er zijn bomen omgevallen die moesten worden opgeruimd. Verder heb ik buiten een fietsenrek gemaakt, het afval wordt nu helemaal gescheiden en we hebben nauw contact met de bewoners op het landgoed. Die zijn nu tevredener. Dat is misschien nog wel het belangrijkste.’
Als je de kamer van Heidi en Joris betreedt ontkom je er niet aan. In de kast staan prachtige houten schalen die Joris op een speciale houtdraaimachine maakt. Storm Pia in 2023 is eigenlijk verantwoordelijk voor het ontstaan van het houtatelier in de Villa. Enkele bomen waaiden door de harde wind om en de vraag kwam naar voren: wat doen we met de bomen? Joris: ‘Ik dacht meteen aan mijn houthobby. Ik heb een houtdraaibank en daar kun je verschillende vormen maken zoals bekers, schalen of kandelaars. Op het landgoed staan voornamelijk beuken en dat is onwijs mooi hout. Daar kun je heel veel mee doen. Het hout moet wel eerst een jaar drogen.’
Dat is dus heel erg duurzaam?
Heidi: ‘We voeren niets af van het landgoed en gebruiken alles opnieuw. Bladeren gebruiken we bijvoorbeeld voor compost. Dat willen we gaan gebruiken voor de moestuin. Van houtvezels worden snippers gemaakt die we in het bos leggen. Op het landgoed staan bomen die in de 16e en 17e eeuw geplant zijn. Het lijkt ons een mooie gedachte om de zaden van die bomen te bewaren. Daar kun je dan weer nieuwe bomen van planten. Dat zijn dan eigenlijk de nakomelingen van de oude bomen.’
Bommen op het landgoed
En dan krijgt het gesprek een bijzondere wending. Even nadat de twee waterpompen in de grond waren geslagen, kregen Heidi en Joris het bericht dat er wellicht één of twee blindgangers op het terrein liggen. In de Tweede Wereldoorlog was het landgoed in bezit van de Luftwaffe. De Engelsen voerden aan het eind van de oorlog bombardementen uit. Een speciaal bedrijf gaat nu ongeveer de helft van het landgoed met een speciaal karretje scannen op bommen.
Heidi: ‘We kwamen er achter toen we bezig waren met een verduurzamingsplan van het Koetshuis. Uit documentatie bleek dat je geen enkele spade in de grond mag doen vanwege de mogelijke aanwezigheid van bommen.’
Joris: ‘Toen we de waterpompen sloegen wisten we dat dus niet. Daarmee hebben we wel geluk gehad. Maar we willen nu eerst het onderzoek afwachten. We moeten de grond gaan uitspitten voor de moestuin. Dat mogen we voorlopig niet doen.’
Tot slot: wat zijn de plannen voor de komende periode?
Joris: ‘We gaan verder met het ontwikkelen van de moestuin. De gemeente Zeist eist wel dat het een moestuin is zoals die ooit is aangelegd op het landgoed. Daarom starten we een tuin historisch onderzoek. We hebben inmiddels appelboompjes geplant en die krijgen water via een nog aan te leggen beregeningssysteem. Die gaat het hele landgoed in droge periodes van water voorzien. Het Koetshuis willen we meer gaan exploiteren, omdat het onderhoud van het landgoed heel duur is. In de Villa zetten we de verduurzaming voort. Binnen worden in het hele pand LED-lampen geïnstalleerd. Het dak is vorig jaar geïsoleerd en opgeknapt.’ Vorig jaar stond de Villa een groot deel van het jaar in de steigers en werd geschilderd. Dat schilderwerk wordt de komende tijd hervat, omdat dit door de vele regen vorig jaar niet kon worden afgerond.
Heidi: ‘Ik ben zelf heel blij met mijn baan. Ik voel me als een vis in het water. Ik vind het leuk om alles op de rit te krijgen. Wat ik zo mooi vind is dat alles bij elkaar komt. Er is ook in het verleden een moestuin op het landgoed geweest. In de boeken is gelukkig veel bewaard gebleven. Wat ik wil benadrukken dat ik heel blij met Joris ben. Ook dankzij hem gaat het landgoed met sprongen vooruit.’
Foto’s Heidi Moorman