Een zwarte bladzijde in de geschiedenis
Ter ere van 150 jaar afschaffing van de trans-Atlantische slavenhandel (1873) stond de leiding van de Nederlandse Adventkerk eind juni jl. in Suriname stil bij deze historische gebeurtenis.
Formeel was de afschaffing in 1863, maar in Suriname werden de voormalige tot slaaf gemaakten verplicht nog tien jaar door te werken. De slavenhouders kregen van de Nederlandse staat een vergoeding van 300 gulden per slaaf. Daarom gaan historici uit van 1873 als afschaffing van de slavernij in Suriname en het Caraïbisch gebied.
Video’s over Keti Koti
Tijdens het bezoek aan Suriname zijn er opnames gemaakt op historische plekken die herinneren aan het slavenverleden. Ds. Rob de Raad presenteert deze opnames. In totaal zijn er twee video’s gemaakt.
Deel 1 is opgenomen in Fort Zeelandia (Paramaribo) waar de tot slaven gemaakten aankwamen uit West-Afrika. Rob de Raad schetst in deze video de achtergronden van de slavernij die zonder meer gruwelijk was. Velen overleefden de overtocht niet, omdat de schepen overbevolkt waren om maar zo veel mogelijk mensen naar Suriname te vervoeren. De Nederlandse slavenhandelaren stonden bekend als de meest gewelddadige mensen. De Raad: ‘Zij zagen de inheemse bevolking als minderwaardige mensen omdat ze geen christen waren.’
Commewijne
Deel 2 speelt zich onder andere af in het district Commewijne ten westen van Paramaribo). Daar waren de meeste plantages gevestigd (totaal 600). Rob de Raad was onder andere aanwezig op de grootste: koffieplantage Peperpot. In de video vertelt De Raad over de gruwelijke behandeling van de slaven. ‘Men werd verminkt, afgestraft, soms tot de dood erop volgde.’ Duizenden slaven ontvluchtten echter de plantages en probeerden een bestaan in de bosachtige omgeving op te bouwen (marrons). In deze video ook aandacht voor de Surinaamse vrijheidsstrijder Anton de Kom die het land werd uitgezet. ‘Wij slaven van Suriname’ is zijn bekendste boek. De Kom kreeg pas laat erkenning voor zijn werk als vrijheidsstrijder. Koning Willem Alexander noemde hem nog in zijn toespraak in het Oosterpark in Amsterdam tijdens de Keti Koti-herdenking (1 juli).
Zwarte bladzijde
Rob de Raad besefte bij zijn eerste bezoek aan Suriname (2020) en later op de Antillen wat de slavernij werkelijk betekend heeft. ‘Een zwarte bladzijde in de geschiedenis. Dan besef je dat dit ingrijpend is geweest in de levens van de mensen die toen leefden en nog steeds gevolgen heeft tot aan de dag van vandaag voor de nazaten van tot slaaf gemaakte mensen.’ Nog steeds is er racisme en discriminatie aanwezig in zowel de samenleving als in de kerk. De Raad vindt het ‘niet te vatten’ dat christelijke naties de slavernij met de Bijbel in de hand eeuwenlang verdedigd hebben. Christenen behoren volgens De Raad onrecht met overtuiging te bestrijden. ‘Wij zijn vrijgekocht van de slavernij van de zonde door het het offer van Jezus Christus aan het kruis van Golgotha’. Hij eindigt de video met de woorden van Paulus: ‘Geen Joden, geen Grieken, geen slaven, geen vrijen, geen mannen of vrouwen. Dat onderscheid is er niet meer, want we zijn allen één in Christus.’